THẾ SỰ VÀ THƯƠNG TRƯỜNG (NGÀY 10/1/2022)

Bản tin này lẽ ra nên đến với bạn bè vào cuối tuần nhưng chủ tút đi công tác nên sáng nay mới trình làng. Nhiều tin lý thú, hoa hồng được nâng giá cao đến 800 tỷ trong khi hoa đào đang “cười gió đông” mà rất âu sầu: nhà vườn và thương nhân dự đoán năm nay chắc phải vừa bán vừa tặng. Nhiều vụ án ngành y đang điều tra, cho những thông tin giật mình. Về xuất khẩu, nông dân đang “nhức xương” với trùng trùng khó khăn từ “ông anh lớn” phương Bắc (nghĩ kỹ cũng tại mình, quá ỷ lại và chậm thay đổi?) và nhiều thông tin căng thẳng ở nhiều quốc gia. Mời bạn theo dõi. Vâng, bắt đầu là chuyên hoa hồng và hoa đào…

Phần A là Thế sự và thương trường trong nước.

1/ HOA HỒNG GIÁ 800 TỶ NHƯNG HOA ĐÀO LẠI SẼ VỪA BÁN VỪA TẶNG

Bộ Công An công bố giá hoa hồng ngất ngưỡng: 800 tỷ đồng là số tiền mà TGĐ Việt Á khai đã hối lộ khi bán kit test. Dư luận đang chờ câu trả llời cho 3 câu hỏi: 800 tỷ đó vào tay nhưng ai? Và kit test của Việt Á thực sự đã được sản xuất ở đâu, chất lượng thế nào?

Trong khi đó, hoa đào mùa Tết đã xuất hiện và được bán ở chơ hoa Quảng An, Hà Nội. Khách mua lác đác, người bán cho biết: sức mua hiện nay chỉ bằng 1/10 nhưng năm trước. Mỗi ngày, điểm bán tốt nhất cũng mới chĩ bán được 4 hay 5 cành. Năm nay, nắng nhiều, sắc đào kém tươi. Nhà sản xuất đang mong trời trổ rét, có mưa phùn và dịch bệnh ổn thoả để dân Hà Nội còn mua đào về nhà và mang đào vào Nam.

2/ TP HCM: NHIỀU NGƯỜI BỊ DI CHỨNG PHỔI, TIM MACH, RỐI LOẠN TÂM THẦN HẬU COVID.

Đó là ghi nhận của nhiều bệnh viện ở TP HCM: nhiều ngưới trị khỏi Covid đã phải đi khám chuyên khoa sâu do bị các di chứng trên và ông Tăng Chí Thượng, Giám đốc Sở Y tế đã thông báo tại Hội nghị triển khai nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội năm 2022 của TP HCM ngày 8/1.

Theo đó, trong đợt dịch thứ 4, tính đến ngày 29/12/2021, TP.HCM có 501.990 người mắc Covid-19. Với trẻ em, nhiều trẻ mắc hội chứng viêm đa hệ thống MIS-C có thể gây trụy tim mạch và tác động lên nhiều cơ quan. Nhiều người lớn bị lo âu, mệt mỏi, mất ngủ kéo dài, khó thở sau khi khỏi COVID-19. TP HCM đang tổ chức tổng đài tư vấn sức khỏe tâm thần do các chuyên gia của Bệnh viện Tâm thần thành phố phụ trách. Đồng thời, khôi phục hoạt động điều trị các bệnh thông thường, và chủ động phát hiện các vấn đề sức khỏe hậu COVID-19.

3/ TPHCM CHI 900 TỶ ĐỒNG LO TẾT CHO DÂN

Ông Dương Anh Đức, phó chũ tịch UBNDTP chia sẻ, trong dịp tết, TP.HCM tập trung thực hiện đầy đủ các chính sách, đặc biệt là các chính sách đối với lực lượng tuyến đầu phòng chống dịch: lực lượng tham gia phòng chống dịch sẽ nhận được hỗ trợ trước tết Nguyên đán 2022. Bên canh, TP chăm lo Tết cho các cơ sở y tế, bệnh viện dã chiến, các trạm y tế, trạm y tế lưu động, và các khu phố và tất cả đơn vị đã tham gia phòng chống dịch.,. TP cũng tăng cường giám sát và nắm bắt tình hình hoạt động của các doanh nghiệp, kế hoạch trả lương và các khoản trợ cấp cho công nhân. Hỗ trợ kịp thời doanh nghiệp khó khăn và chăm lo cho người lao động, sinh viên không về quê.

Đánh bắt cá ngừ đại dương ở biển Đà Năng ngày 15/10/2021

4/ XUẤT KHẨU THUỶ SẢN VIỆT NAM VƯỢT MỤC TIÊU VỚI HƠN 9, 8 TỶ USD

Hiệp hội thuỷ sản Vasep cho biết, nhờ cú “lội ngược dòng” những tháng quí 4 và cuối năm, kim ngạch xuất khẩu thủy sản đã vượt mục tiêu với trên 8,9 tỷ USD. Kim ngạch xuất khẩu được đặt ra trước đó cho năm 2021 là 8,8 tỷ USD. Tháng 11/2021, xuất khẩu thuỷ sản tăng mạnh 23%, tháng 12 tiếp tục tăng 29%, đạt trên 940 triệu USD.

Năm qua, Mỹ vẫn là bạn hàng tiêu thụ lớn nhất của Việt Nam, chiếm 23% kim ngạch, với trên 2 tỷ USD, tăng 26% so với năm trước đó. Riêng tháng 12/2021, đạt 176 triệu USD, tăng 32% so với cùng kỳ 2020. Thị trường EU chiếm 12% tổng kim ngạch, với trên 1 tỷ USD, tăng 12% so với năm 2020. Trong khi xuất khẩu sang các nước thuộc khối hiệp định CPTPP thu về khoảng 2,2 tỷ USD, gần tương đương năm 2020.

Thanh long ruột đỏ bày bán ở Topmarket đường Lê Trọng Tấn, HN

5/ NÔNG SẢN VIỆT TẮC ĐƯỜNG TIỂU NGẠCH QUA TQ, NAY ĐƯỜNG BIỂN CŨNG TẮC

Hơn 5.000 xe container bị tắc đường tiêu ngạch, nhiều CT Việt đã chay qua ngả đường biển. Tuy nhiên, hiện nay, đường này cũng tắc do ba nguyên nhân: (1) Tuần tới, nhân viên Cảng biển Trung Quốc sẽ nghỉ tết sớm vì họ phải chịu cách ly 21 ngày trước kỳ nghỉ Tết nguyên đán. (2) Trung Quốc đang áp dụng các biện pháp kiểm soát rất chặt chẽ theo Zero Covid, cả với đường biển: kiểm tra dịch Covid với cả người, phương tiện và hàng hoá. (3) Chưa kể đi đường biển là xuất theo chính ngạch, bắt buộc hàng phải đủ hợp đồng, giấy tờ liên quan... mới có thể thông qua.

6/. BẢY LOẠI THUỐC GIẢ TRỊ UNG THƯ VỤ VN PHARMA ĐƯỢC CẤP PHÉP KIỂU GÌ?

Viện kiểm sát nhân dânn tối cao cho biết, các hồ sơ thuốc giả nhãn mác Health 2000 Canada đã được "ưu tiên" thẩm định trước 926 hồ sơ khác; và đã 4 lần "qua cửa" xét duyệt dù thiếu mọi tiêu chí quan trọng. Còn Ciprofloxacin là thuốc kháng sinh tổng hợp được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) xếp vào danh sách "cảnh báo hộp đen", tức chỉ bán theo toa BS do "chứa rủi ro nghiêm trọng hoặc đe dọa tính mạng, gây tàn tật, tử vong nếu dùng sai cách. Trong khi đó, ở Việt Nam, năm 2009-2014, hàng trăm nghìn hộp Ciprofloxacin giả đã được 5 doanh nghiệp nội địa nhập mua và bán trên thị trường, trong vụ án liên quan Công ty VN Pharma. Theo cáo trang mới đây, ngày 7/1/2022, tổng lượng thuốc giả trong vụ án lên tới 2,4 triệu hộp, trị giá khoảng 149 tỷ đồng. Ciprofloxacin là một trong 7 loại thuốc giả được ông Trương Quốc Cường, khi đó là Cục trưởng Quản lý Dược, Chủ tịch Hội đồng xét duyệt thuốc (Bộ Y tế) ký quyết định,cũng như, 5 loại thuốc Health 2000 Canada giả được cấp visa vào Việt Nam từ năm 2009, hiệu lực 5 năm. Ông Trương Quốc Cường vừa bày tỏ hối hận và đã nộp lại tới…1,8 tỷ đồng

7/ NGÀNH Y, PHẢI CHĂNG CHỈ CÓ 5 LÃNH VỰC LÀ Ổ THAM NHŨNG?

Cho đến nay, nhiều chuyên gia theo dõi các vụ tham nhũng trong ngành y tạm kết luận: Có 5 lĩnh vực dễ xảy ra tham nhũng: Mua sắm thuốc; Mua sắm thiết bị y tế; Vật tư tiêu hao & sinh phẩm y tế; Xây dựng & sửa chữa hạ tầng cơ sở; Quản lý tài chính.

Quan sát thực tế, người ta thấy, thông thường, một giám đốc mới lên sẽ tổ chức đấu thầu lại thuốc, mua sắm hàng loạt máy móc thiết bị, nhiều máy mua về không sử dụng. Xây dựng cũng là lĩnh vực kiếm chác dễ dàng . Hiện nay, tiền mặt không được ưa chuộng mà “quà” thông dụng là các mặt hàng có giá như đồng hồ, xe ô tô, căn hộ, tài trợ đi du lịch nước ngoài, đi công tác và hội thảo quốc tế trá hình, tìm kiếm học bổng cho con em đi du học…Không chỉ giám đốc, mà nhiều bộ phận trong chuỗi có nhiệm vụ giám sát và phê duyệt như các thành viên trong ban lãnh đạo, ban giám đốc, công đoàn, các hội đồng thẩm định...

8/ HAI NĂM BỊ ĐẠI DICH: TỔNG THU NGÀNH DU LICH GIẢM 575.000 TỶ

Con số thống kê là: tổng thu từ khách du lịch của Việt Nam giảm từ 755.000 tỉ đồng vào năm 2019 xuống chỉ còn 180.000 tỉ đồng trong năm 2021.

Năm 2019 là năm tăng trưởng mạnh nhất trong lịch sử của ngành du lịch. Với hơn 18 triệu lượt khách quốc tế và 85 triệu lượt khách nội địa, lần đầu tiên, tổng thu từ khách du lịch đạt đến 750.000 tỉ đồng (thu từ khách quốc tế 421.000 tỉ đồng, và khách nội địa 334.000 tỉ). Trong năm 2020, Covid-19 đã làm lượng khách quốc tế chỉ còn khoảng 3,7 triệu lượt, và hách trong nước còn 56 triệu lượt. Tổng thu của khách du lịch chỉ đạt 312.200 tỉ đồng, giảm khoảng 58,7% so với năm trước đó. Khách quốc tế gần như bằng 0 năm 2021 còn khách nội địa cũng giảm nghiêm trong do “ai ở đâu ở đó”

Phần B vẫn là THẾ SỰ VÀ THƯƠNG TRƯỜNG THẾ GIỚI.

1/ TRIỂN VỌNG KẾT THÚC ĐẠI DỊCH COVID 19 NĂM 2022.

2022 đang được kỳ vọng là năm "cận kề vạch đích" để nhân loại tận dụng tất cả vũ khí sẵn có nhằm chấm dứt đại dịch, biến Covid-19 thành bệnh đặc hữu, theo ý kiến nhiều chuyên gia. Theo hộ, tất đại dịch đều có thời điểm chấm dứt và Covid-19 không phải là ngoại lệ". Cuộc bùng phát đại dịch trên thế giới từ đầu năm 2020 đã khiến hơn 300 triệu người nhiễm và cướp đi sinh mạng của gần 5,5 triệu người, trở thành một trong những đại dịch tàn khốc nhất trong lịch sử. Với sự xuất hiện của vac xin và thuốc điều trị, các chuyên gia lạc quan là đại dịch sẽ kết thúc. Tuy nhiên, câu hỏi lớn là…khi nào?

2/ BA TIN VỀ DỊCH COVID Ở TRUNG QUỐC.

*****2a/ TÂY AN HỖN LOẠN TRONG PHONG TOẢ ĐÚNG CÁCH ZERO COVID

Thành phố Tây An tại tỉnh Thiểm Tây của Trung Quốc bị phong tỏa nghiêm ngặt từ ngày 23/12/2021, khiến liên tưởng đến những ngày phong thành 11 triệu cư dân Vũ Háng năm 2020. Tuy nhiên tình trang thiếu lương thực, cha mẹ lạc con vẫn diễn ra như bi kịch của Vũ Hán khiến người dân thắc mắc, hai năm rồi, sao vẫn thế?

***** 2b/ THIÊN TÂN: Ổ DỊCH MỚI TẠI TQ?

Sáng 9/1/2022, 14 triệu dân cư thành phố Cảng Thiên Tân, cách Bắc Kinh 150 km, vừa được kêu gọi ở yên trong nhà trong lúc chính quyền mở chiến dịch xét nghiệm ở diện rộng sau khi phát hiện hơn 20 ca dương tính với virus corona trong những ngày qua, trong đó có hai bệnh nhân nhiễm biến thể Omicron. TQ hồi hộp vì đây sẽ là điểm đến của hàng ngàn vận động viên quốc tế trong những tuần lễ sắp tới trong khuôn khổ Thế Vận Hội mùa Đông Bắc Kinh mở ra từ ngày 04-20/02/2022.

***** 2c/ TRUNG QUỐC VẪN CẤM BAY NỘI ĐỊA VÀ QUỐC TẾ ĐẾN NĂM 2023

Cơ quan hàng không dân dụng Trung Quốc ( CAAC) ngày 07/01/2022 thông báo các chuyến bay nội địa và quốc tế chỉ có thể được nối lại từ năm 2023. Năm 2022, giao thông ở sẽ vẫn còn bị tác động nặng nề của khủng hoảng dịch tễ. Các biện pháp phòng dịch nghiêm ngặt nhất liên tiếp được tăng cường khi Thế Vận Hội mùa đông Bắc Kinh và nhất là dịp tết Nguyên Đán đang tới gần.

Hàng không TQ sẽ dừng hoạt động và tập trung vào tăng trưởng giai đoạn từ 2023 đến 2025, và dù dừng bay đến 2023, TQ dự kiến sẽ mở thêm nhiều sân bay mới từ nay đến năm 2025, tăng từ 241 lên 270 sân bay.

3/ SRI LANCA XIN TQ GIÃN NỢ ĐỂ TRÁNH SỤP ĐỔ KINH TẾ

Trung Quốc là chủ nợ lớn nhất của Sri Lanka và chuyến thăm của Ngoại trưởng Vương Nghị đến nước này diễn ra khi nước này có nguy cơ vỡ nợ. Dự trữ ngoại hối của Sri Lanka giảm xuống chỉ còn 1,5 tỷ USD vào cuối tháng 11 năm ngoái, chỉ đủ trả cho lượng hàng nhập khẩu trong một tháng. Hòn đảo bắt đầu bị cắt điện luân phiên từ hôm 7/1 do không còn ngoại tệ nhập khẩu dầu làm nhiên liệu cho các máy phát nhiệt điện.

Trung Quốc chiếm khoảng 10% trong tổng số 35 tỷ USD nợ nước ngoài của Sri Lanka, tính đến tháng 4/2021 (chưa tính các khoiản vay của DN nhà nước và ngân hàng trung ương). Sri Lanka vay rất nhiều từ Trung Quốc khi anh trai của Tổng thống hiện nay là Rajapaksa là Mahinda còn giữ vai trò lãnh đạo để làm nhiều dự án cơ sở hạ tầng đầy tham vọng, song nhiều dự án đã thất bại. Không thể trả khoản vay 1,4 tỷ USD nhằm xây dựng cảng Hambantota ở phía nam đất nước, năm 2017 Sri Lanka buộc phải cho một công ty Trung Quốc thuê cơ sở này trong 99 năm.

4/ TRUNG QUỐC THAM VỌNG KIỂM SOÁT CÁC CT CÔNG NGHỆ SỬ DỤNG THUẬT TOÁN.

Theo CNBC, giới chức Trung Quốc đã hoàn thiện bộ quy định quản lý cách các công ty công nghệ sử dụng thuật toán (công cụ ngầm mang lại thành công của nhiều CT công nghệ lớn). Bộ quy định chuẩn bị có hiệu lực từ ngày 1.3, sẽ giúp giới chức Trung Quốc quản lý chặt ngành công nghệ hơn nữa. Giới đầu tư đang chờ xem bộ quy định mới ảnh hưởng ra sao đến loạt “ông lớn” công nghệ Trung Quốc như Alibaba hay Tencent, cũng như cách cơ quan chức năng Trung Quốc thực thi luật.

5/ KAZAKHSTAN BẮT 5.000 NGƯỜI TRONG KHỦNG HOẢNG CHÍNH TRỊ

Giới chức Kazakhstan ngày 9/1/2022 thông báo đã bắt hơn 5.000 người tham gia làn sóng biểu tình làm rung chuyển nước này tuần qua sau 125 cuộc điều tra. 164 thiệt mạng

Biểu tình bùng phát ở Kazakhstan từ đầu tháng để phản đối chính phủ quyết định ngừng trợ giá khí đốt hóa lỏng (LPG), khiến giá loại nhiên liệu này ở nhiều nơi tăng gấp đôi. Tổng thống Kazakhstan Kassym-Jomart Tokayev đã cầu cứu Nga và Nga nhanh chóng điều 3.000 quân cùng nhiều khí tài tới Kazakhstan để dep yên, xoay chuyển tình thế.

6/XUẤT KHẢU KIM CHI CỦA HÀN QUỐC TĂNG KỶ LỤC

Xuất khẩu kim chi của Hàn Quốc đã tăng trung bình 18%/năm trong 5 năm qua với số lượng quốc gia nhập khẩu món “quốc hồn” này tăng đã tăng từ 61 năm 2011 lên 89 quốc gia vào năm 2021.

Món ăn này làm từ cải thảo lên men, muối, bột ớt. Hàn Quốc tài giỏi trong đẩy mạnh quảng bá món ăn này do tình hình đại dịch, người tiêu dùng các nước tin rằng thực phẩm lên men giúp tăng cường hệ miễn dịch của cơ thể. Ngoài ra cũng do sự phổ biến Văn hoá Hản Quốc ngày càng rộng trên toàn cầu.

7/ KÍNH VIỄN VỌNG KHÔNG GIAN JAMES WEBB ĐÃ MỞ GƯƠNG THÀNH CÔNG

Trưởng ban khoa học của NASA, ông Thomas Zurbuchen mới đây tuyên bố sứ mạng thành công. Kính thiên văn có đường kính khoảng 6,5 mét quá lớn để có thể vừa với tên lửa, do đó, kính phải được gấp lại. Triển khai một kính thiên văn như vậy trong không gian, là một quy trình cực kỳ mạo hiểm, chưa từng được thử trước đây. Trước khi đi vào hoạt động, kính thiên văn vẫn phải đến quỹ đạo cuối cùng cách Trái đất 1,5 triệu km (hiện tại, kính đã đến được khu vực cách Trái đất 1 triệu km sau hai tuần hành trình). Nếu mọi việc suôn sẻ, cỗ máy đi ngược thời gian tìm về thuở bình minh của vũ trụ sẽ bắt đầu hoạt động trong 5 tháng tới.

8/ CHỦ TỊCH TẬP ĐOÀN BẢO HIỂM NHÂN TẠO LỚN NHẤT TRUNG QUỐC BỊ KỶ LUẬT

Ủy ban kiểm tra kỷ luật trung ương Đảng ngày 08/01/2022 thông báo ông Vương Bân (Wang Bin) 58 tuổi, chủ tịch tập đoàn bảo hiểm nhân thọ China Life Insurance bị điều tra vì nghi ngờ tham nhũng. Hiện nay, Ủy ban kỷ luật trung ương Trung Quốc chỉ thông báo « vi phạm kỷ luật và luật pháp nghiêm trọng ».Tập đoàn bảo hiểm nhân thọ China Life Insurance được thành lập năm 2003, kiểm soát 50% thị phần tại Trung Quốc và hiện diện trên các sàn chứng khoán Thượng Hải, Hồng Kông và New York. Tháng 10/2021 công ty thông báo mức lãi trong quý 3/2021 giảm 54%. Ngành bảo hiểm gặp nhiều khó khăn do kinh tế Trung Quốc tuột dốc và doanh thu sụt giảm mạnh, cũng có thể do ảnh hưởng dây chuyền của khủng hoảng địa ốc.

Từ khi ông Tập tiến hành chiến dịch chống tham nhũng, hơn một triệu quan chức nhà nước Trung Quốc đã bị kỷ luật. Trong đó, ông Lại Tiểu Dân (Lai Xiaomin) cựu chủ tịch tập đoàn tài chính Hoa Dung đã bị tử hình vì cáo buộc nhận hối lộ 260 triệu đô la. Còn ông Viên Nhân Quốc, chuyên mua bán rượu Quý Châu Mao Đài, biểu tượng của sự xa xỉ tại TQ đ bị tù chung thân.

Một người hâm mộ biểu tình ủng hộ Nole

9/ LIỆU TAY VỢT SỐ 1 THẾ GIỚI CÓ BỊ CẤM DỰ GRAND SLAM ÚC MỞ RỘNG?

Diokovic (sau đây gọi là Nole) tay vợt số một thế giới, bị từ chối vào Úc để dự Grand Slam Úc mở rộng vì từ chối tiêm Vac xin Covid. Anh tự biện minh bằng một tài liệu dài 35 trang gửi Toà án, cho thấy anh được miễn trừ y tế vỉ đã nhiễm Covid 19 ngày 16/12 với kết quả PCR dương tính. Bộ trưởng Bộ Nội vụ Australia Karen Andrews đã xin toà hoãn phiên toà tới 12/1 nhưng đã bị toà bác và Nole đabng điều trần trước Toà sáng nay 10/1 (khoảng 14g VN).

Như vậy, phải chờ xem Toà xử thế nào. Trong khi đó, fan của Rafael Nadal có tin vui nho nhỏ là anh vừa đoạt danh hiệu thứ 89 trong sự nghiệp khi thắng đối thủ Maxime Cressy 7-6 (6), 6-3 để giànjh vô địch Melbourne Summer Set hôm 9/1.