SỰ SỦNG ÁI TỘT ĐỈNH KÉO DÀI ĐƯỢC BAO LÂU?

Vui mừng khi giành được huy chương vàng, và cũng cắn huy chương như...Nadal?

Khi Eileen Gu đoạt huy chương vàng đầu tiên với môn trượt tuyết tự do sáng 8/2, không thể tả hết sự “đê mê” sủng ái dị thường của dư luận và dân mạng TQ: 90.000 bình luận trong chưa đầy 30 phút, hơn 1 triệu biểu tương chúc mừng, Hastag “Gu giành HCV” thu hút hơn 300 triệu lượt xem và làm sập mạng Weibo luôn. Đối với nhiều người Trung Quốc, chiến thắng của cô đặc biệt ngọt ngào vì nhà vô địch sinh ra ở San Francisco, California, cha Mỹ mẹ Trung Quốc Gu đã thay đổi quốc tịch từ Mỹ sang Trung Quốc vào tháng 6/2019 tức trong suy nghĩ của người TQ, cô đã chọn Trung Quốc để cạnh tranh với đối thủ siêu cường của họ, Mỹ.

Được chủ tịch Tập Cận Bình chúc mừng.

Nhưng mà...cuồng nhiệt thế nào rồi con lắc cũng bật ngược về chiều ngược lại? Hu Xijin, cựu tổng biên tập và hiện phụ trách chuyên mục của Thời báo Hoàn Cầu, phụ trang của Nhân Dân nhật báo đã dội một gáo nước lạnh vào “Gu lovefest “ chỉ 4 ngày sau đó. Ông cho rằng thành công của cô không nên được coi là "vinh quang của Trung Quốc", mà chỉ là "vinh quang của đội Olympic Trung Quốc." Và càng không nên ngợi khen Gu vì lý do yêu nước, ông nói rõ trên Weibo: “Cô ấy rất có thể sẽ sống ở Mỹ trong vài năm tới và không rõ cuối cùng cô ấy sẽ chọn quốc gia và quốc tịch nào?”

Hu viết: "Cô ấy nói rằng cô ấy là ”người Mỹ ở Mỹ, người Trung Quốc ở Trung Quốc' - tôi nghĩ đó là ý muốn của cô ấy.... "Nhưng thực tế có thể không diễn ra như cô ấy mong muốn. Mối quan hệ Mỹ-Trung ngày càng xấu đi gần như đã chặn đứng con đường đó. Thật khó để vượt qua những phức tạp pháp lý."

Ảnh Eileen trong một quảng cáo của JD.com tại một bến xe buýt ở Bắc Kinh. Ảnh Reuters

Và ông ta khuyên "các phương tiện truyền thông Trung Quốc quảng bá về cô ấy chỉ nên giữ nó chung chung và mờ nhạt, để ngăn ngừa những phức tạp trong tương lai", và ông nhấn mạnh, "không thể MẠO HIỂM DANH DỰ VÀ UY TÍN QUỐC GIA CỦA TRUNG QUỐC” đối với bất kỳ cá nhân nào"

Chừng như mọi người chợt nhớ rằng, trong quá trình chuẩn bị cho Thế vận hội, cô ấy đã tránh những câu hỏi về quốc tịch và liệu cô ấy có từ bỏ vĩnh viễn hộ chiếu Hoa Kỳ khi quyết định thi đấu cho Trung Quốc vào năm 2019 hay không.

Cô là sinh viên năm thứ nhất Đại học Stanford, nói tiếng phổ thông TQ hoàn hảo với giọng Bắc Kinh và có một sự nghiệp đang phát triển với tư cách là người mẫu thời trang. Trên Instagram, cô có một triệu người theo dõi. Trên Weibo, gần 2 triệu.

Gu là ước mơ của một nhà tiếp thị - một hình mẫu hấp dẫn các thương hiệu phương Tây đang tìm kiếm thị trường Trung Quốc và các đối tác Trung Quốc khao khát tiếp cận thị trường quốc tế.

Aynne Kokas, giáo sư nghiên cứu truyền thông tại Đại học Virginia và là tác giả của cuốn "Hollywood Made in China", cho biết: "Tôi nghĩ điều thực sự quan trọng cần lưu ý là lý do tại sao Eileen Gu thu hút được nhiều sự chú ý không phải vì kỹ năng trượt tuyết của cô ấy, mà [bởi vì] các thương hiệu Mỹ cũng quan tâm đến việc tham gia thị trường Trung Quốc.

Gu đã quảng bá cho ít nhất 20 thương hiệu vào năm ngoái, bao gồm các công ty Trung Quốc như Luckin coffee, China Mobile và Bank of China, Anta Sports và cả thương hiệu sữa Trung Quốc Mengniu...và cũng quảng cáo cho các tên tuổi của Mỹ như Victoria's Secret. CT dữ liệu CBNData ước tính cô thu nhập từ quảng cáo chừng 35 triệu đô la vào năm 2021.

Bảng quảng cáo với ảnh Eileen trên đường phố Thượng Hải (ngày 9/2). Ảnh Getty Images

Tuy nhiên, hành xử chính trị của truyền thông TQ cho thấy, thành công vậy cũng có thể là thoáng qua.

Ai nấy quá rành vì đã chứng kiến không ít công ty và người nổi tiếng, ​​các ngôi sao sáng rực bị sa sút thảm hại nếu “cư dân mạng” gán ghép là họ có những lời lẽ "xúc phạm Trung Quốc". Ví dụ, Burberry, thương hiệu thời trang của Anh năm ngoái đã phải đối mặt với phản ứng dữ dội liên quan đến việc phương Tây chỉ trích sợi bông Tân Cương kèm cáo buộc vi phạm nhân quyền người Duy Ngô Nhĩ trong khu vực. Và nữ diễn viên Trung Quốc Zhou Dongyu đã phải chấm dứt hợp đồng đại sứ thương hiệu với Burberry.

Ma Zhao, giáo sư về “Lịch sử và văn hóa Trung Quốc hiện đại” tại Washington cho biết: Gu có "giá trị cho cả hai thị trường Mỹ-Trung, nhưng cô phải đảm bảo rằng mình làm cho các nhà tài trợ doanh nghiệp hài lòng ở cả hai thị trường". “Và cũng phải chịu sức ép của các phong trào tẩy chay,” ông nói thêm và lưu ý rằng có một số điều cô cần học hỏi về chiến lược quan hệ công chúng toàn cầu của Trung Quốc.

Gu nhiều lần nói rằng cô ấy muốn khuyến khích nhiều cô gái Trung Quốc tham gia thể thao hơn. GS Ma Zhao nói, cô đang cố gắng sử dụng thành công của mình để truyền cảm hứng cho các cô gái Trung Quốc." Và theo ông, “Đây là một CÁCH NÓI RẤT MỸ về thành công của từng cá nhân.

Ông nói tiếp: “Điều này thật tthấy chính phủ Trung Quốc xử lý các mối quan hệ công chúng ngày càng tinh vi. Họ để cô ấy thể hiện khía cạnh của Mỹ, đặc biệt là khi cô ấy nói tiếng Anh và xử lý các câu hỏi từ truyền thông nước ngoài, đó là thể hiện hình ảnh một Trung Quốc cởi mở và đa dạng trước dư luận quốc tế."

Nhưng thực tế là chính Gu đã gây tranh cãi gần đây, về vị trí đặc quyền, quyền tiếp cận các quyền tự do mà hầu hết người Trung Quốc không được hưởng.

Trên Instagram, một người bình luận dưới bài đăng của Gu, hỏi tại sao cô ấy có thể sử dụng nền tảng này khi "hàng triệu người Trung Quốc từ đại lục không thể ?". Sự đối xử đặc biệt đó là "không công bằng" và kêu gọi cô ấy "lên tiếng cho hàng triệu người Trung Quốc không có tự do internet."

Gu trả lời rằng "bất kỳ ai cũng có thể tải xuống VPN", lưu ý rằng chúng "miễn phí theo nghĩa đen trên App Store." Nhưng việc sử dụng VPN là bất hợp pháp bên trong "Tường lửa lớn" của Trung Quốc .

GS Aynne Kokas nói: “Thông điệp Gu muốn thu hút nhiều cô gái Trung Quốc tham gia thể thao hơn, có thể được chấp nhận trong thời gian diễn ra Thế vận hội, nhưng liệu thông điệp đó có tồn tại theo thời gian? Nếu bị hiểu là bạn chỉ trích hệ thống dẫn tới việc các cô gái TQ ít tham gia thể thao thì mọi thứ bắt đầu trở nên phức tạp đấy.”

Có vẻ trượt tuyết còn dễ hơn “đi dây” nhiều chăng? Nhất là trong một thể chế rất thâm sâu và “huyền bí” ?